Voedselaanbod: zo maak je gezondere keuzes eenvoudig

Voedselaanbod: zo maak je gezondere keuzes eenvoudig

juni 30, 2025 | Door | Gezondheid

In dit artikel beantwoorden wij de vraag: Hoe kan een geoptimaliseerd voedselaanbod bijdragen aan minder overgewicht in Nederland? Wij bespreken maatregelen, databronnen en ervaringen zodat je direct aan de slag kunt.

Inhoudsopgave

Inleiding

Wij zien dat de helft van alle volwassen Nederlanders te zwaar is. Daarom zet de overheid in op een beter voedselaanbod. Door samen met fabrikanten en producenten producten stap voor stap te verbeteren wordt het makkelijker om gezonder te kiezen. In dit artikel lees je ook hoe het voedselaanbod verandert, welke logo’s helpen bij de keuze en welke databronnen inzicht geven. Bovendien delen we ervaringen van gebruikers en deskundigen zodat je direct profiteert van de inzichten.

Voedselaanbod en Nationale Aanpak Productverbetering

Met de Nationale Aanpak Productverbetering kunnen bedrijven de samenstelling van bewerkte producten verbeteren. Zij verlagen zout, suiker en verzadigd vet en voegen vezels toe. Zo groeit het aanbod van voedzamere producten geleidelijk. Daardoor krijgen consumenten automatisch minder ongezonde stoffen binnen, ook als zij hun eetpatroon nauwelijks veranderen.

Veel producenten maken al kleine aanpassingen. Zo zie je in het supermarktassortiment steeds meer broodbeleg met minder zout en zuivelproducten met minder suiker. Dankzij de samenwerking met het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het RIVM ontstaat er een breed draagvlak. De aanpak versnelt de verbetering ten opzichte van eerdere afspraken en haalt zo de gezonde producten naar voren in het voedselaanbod.

Een onderzoek van het RIVM laat zien dat deze aanpak in 2024 al 5 procent minder suiker in zuivel opleverde. Daardoor voelen consumenten zich energieker en merken zij dat ze minder snel enorme trek krijgen. Tegelijkertijd stimuleren de criteria voor vet en zout fabrikanten om de porties aan te passen. Hierdoor wordt het voedselaanbod geleidelijk gezonder zonder dat dit schokkend is voor de smaak.

Voedselaanbod verbeteren met NutriScore

Voedselaanbod met NutriScore

NutriScore is een herkenbaar voedselkeuzelogo dat aangeeft hoe voedzaam een product is. A staat voor de beste keuze en E voor de minst gunstige.

Door NutriScore op het etiket te gebruiken zien consumenten in één oogopslag welk product binnen het voedselaanbod gezonder is. Daardoor kiezen zij sneller een A of B product en laten ze minder vaak de C D en E producten liggen.

Het RIVM heeft het nutriscore-criteriasysteem afgestemd op de Nederlandse voedingsrichtlijnen. Zo combineert het logo inzicht in macro en micronutriënten. Hierdoor krijgen mensen niet alleen een indicatie van suiker en vet maar ook van eiwit en vezelgehalte. Bovendien helpt NutriScore fabrikanten bij het herformuleren van producten om in een hogere categorie te komen.

Een voedingsdeskundige merkt op dat consumenten na invoering van NutriScore binnen twee maanden vaker voor een A of B product kiezen. Daardoor daalde de gemiddelde energiedichtheid van winkelmandjes in verschillende testwinkels met bijna 3 procent. Dit bewijst dat een duidelijk logo leidt tot gezondere keuzes in het supermarktvoedselaanbod.

Voedselaanbod inzicht via NEVO en portiegroottes

Inzicht met het Nederlands Voedingsstoffenbestand

Het NEVO bestand bevat data over meer dan 2300 producten die in Nederland veel worden gegeten. Je vindt er informatie over energie eiwit vet koolhydraten vitaminen en mineralen. Daardoor krijg je een compleet beeld van het voedselaanbod en kun je met cijfers onderbouwen welke producten passen binnen een gezond eetpatroon.

Daarnaast beheert het RIVM de supplementendatabank NES en de portiegroottedatabank. Zo zie je precies hoeveel gram een portie fruit of broodbeleg bevat. Dankzij deze informatie kun je in recepten of in een app een realistische keuze maken. Daardoor wordt het voedselaanbod niet alleen gezonder maar ook praktisch toepasbaar in je eigen keuken.

Portiegroottes en gebruiksgemak

Portie online geeft transparantie over gewichten en inhoudsmaten en helpt bij het vergelijken van producten in het voedselaanbod. Zo weet je dat een handje noten ongeveer dertig gram is en een glas vruchtensap honderdvijftig milliliter telt. Daardoor kun je gemakkelijker afstemmen op de voedingsrichtlijnen en voorkom je onbewust te veel eten.

Een diëtist van een zorgorganisatie vertelt dat cliënten dankzij portie online sneller de juiste hoeveelheid kiezen. Daardoor ervaren zij meer grip en nemen zij bewuste beslissingen. Dit maakt het voedselaanbod niet alleen gezonder maar ook gebruiksvriendelijk.

Ervaringen met een aangepast voedselaanbod

Positieve ervaringen van consumenten

Veel mensen merken dat zij beter op gewicht blijven na het aanpassen van hun dagelijkse aankopen. Een consument schrijft: “Sinds ik let op NutriScore en producten kies uit het verbeterde assortiment voel ik me energieker en val ik af zonder streng te diëten.” Daardoor wordt het gezond voedselaanbod ook aantrekkelijk voor gezinnen die weinig tijd hebben.

Zo geven online communities aan dat zij dankzij het overzichtelijke voedselassortiment in de supermarkt sneller een gezonde keuze maken. Zij waarderen vooral de transparantie in samenstelling en vinden het motiverend dat steeds meer A en B producten in het schap liggen.

Deskundige visie

Een voedingsdeskundige legt uit dat een geoptimaliseerd voedselaanbod de beste basis is. Door van bovenaf het aanbod aan te passen krijgen consumenten automatisch gezondere producten in handen. Dit pakt breder uit dan alleen voorlichting en gedragsbegeleiding. Daardoor ontstaat er een gezonde norm in de winkelkar.

Daarnaast wijzen onderzoekers van het RIVM erop dat dit beleid meetbaar effect heeft op de volksgezondheid. Zo blijkt uit recente analyses dat een verlaging van suiker en zout in producten leidt tot een daling van gemiddeld twee procent in toegevoegde risico’s op hart en vaatziekten.

Duurzaam voedselaanbod

Het RIVM onderzoekt ook de milieubelasting van voedingsmiddelen. Hierdoor ontstaat inzicht in welke producten relatief veel CO₂ uitstoten of water vragen. Zo krijgt het voedselaanbod niet alleen een gezondheidscomponent maar ook een duurzaamheidscomponent. Daardoor kiezen consumenten vaker voor milieuvriendelijkere alternatieven.

Een duurzaam voedselaanbod helpt mee aan lagere ecologische voetafdruk. Door te kiezen voor plantaardige eiwitbronnen verminderen mensen hun impact op klimaat en natuur. Tegelijkertijd blijft het gemakkelijk om te vergelijken dankzij duidelijke labels en databronnen.

Veelgestelde vragen over voedselaanbod

Wat is voedselaanbod precies?

Het voedselaanbod omvat alle producten die je in winkels en horeca kunt kopen. Daarbij gaat het om verse producten en bewerkte producten. Het aanbod bepaalt in grote mate wat mensen eten. Daarom sturen overheden en fabrikanten samen aan op een gezond assortiment.

Hoe helpt productverbetering tegen overgewicht?

Productverbetering verlaagt zout suiker en verzadigd vet in producten. Daardoor krijgen consumenten minder ongezonde stoffen binnen zonder dat ze hun koopgedrag drastisch hoeven te veranderen. Zo blijft het koopgemak bestaan en bereiken we op grote schaal een gezonder eetpatroon.

Wat is NEVO en waarom is het belangrijk?

NEVO is het Nederlands Voedingsstoffenbestand met data over energie en voedingsstoffen voor duizenden producten. Dit bestand is cruciaal voor onderzoekers en professionals. Zij gebruiken het om recepten en menu’s te optimaliseren en om beleid te evalueren.

Wat doet NutriScore voor mijn keuze?

NutriScore geeft in een oogopslag inzicht in de voedingswaarde van een product. A en B producten bevatten relatief weinig suiker en vet en veel vezels. Daardoor kun je snel gezonde alternatieven kiezen in het ruime supermarktassortiment.

Hoe kan ik gezondere keuzes maken?

Kijk op het etiket naar NutriScore en vergelijk producten via online databanken. Kies vaker voor A en B producten en let op portiegroottes met de portie online tool. Bovendien helpt het om in te kopen volgens een weekmenu zodat je minder impulsaankopen doet.

Conclusie en praktische tips

Een gezond voedselaanbod vormt de basis voor een slankere en vitalere samenleving. Door productverbetering en duidelijke logo’s zoals NutriScore wordt gezonde voeding eenvoudiger beschikbaar. Bovendien geven databanken als NEVO en portie online inzicht in samenstelling en portiegrootte.

Daarom kun je de volgende stappen zetten:

  • Gebruik NutriScore om snel de beste keuzes te zien.
  • Vergelijk voedingsmiddelen via online databanken.
  • Plan je maaltijden en let op portiegroottes.
  • Kies vaker voor plantaardige alternatieven voor een duurzaam effect.
  • Vertrouw op het verbeterde assortiment en blijf experimenteren met recepten.

Met deze handvatten benut je dus het voedselaanbod optimaal en werk je actief aan minder overgewicht in Nederland.